Ga naar de inhoud
Bodemdaling Delfland
  • Home
  • Keuzehulp
  • Maatregelen
    • Waterinfiltratiesystemen
    • Diepe greppels
    • Perceel ophogen met grond
    • Klei aanbrengen op veen
    • Versterken van bodemleven en -vruchtbaarheid
    • Niets doen
    • Variatie in drooglegging
    • Dynamisch peilbeheer
    • Boeren bij hoog water
    • Natte teelten
    • Functie van grond veranderen
  • Bodemsoorten
  • Begrippenlijst
  • 💬 Ga met ons in gesprek
  • Home
  • Keuzehulp
  • Maatregelen
    • Waterinfiltratiesystemen
    • Diepe greppels
    • Perceel ophogen met grond
    • Klei aanbrengen op veen
    • Versterken van bodemleven en -vruchtbaarheid
    • Niets doen
    • Variatie in drooglegging
    • Dynamisch peilbeheer
    • Boeren bij hoog water
    • Natte teelten
    • Functie van grond veranderen
  • Bodemsoorten
  • Begrippenlijst
  • 💬 Ga met ons in gesprek

Begrippenlijst

Bodemdaling​Het maaiveld daalt ten opzichte van NAP. Daar zijn verschillende oorzaken voor: natuurlijk processen, drinkwaterwinning en bij veengrond: de veenoxidatie.
BokashiEen bodemverbeteraar die ontstaat door organische stoffen (zoals maaisel) te fermenteren.​
Carbon Credits (Valuta voor Veen)​Valuta voor Veen is de methodiek die het mogelijk maakt om aantoonbaar CO₂ te besparen in het veenweidegebied. De controlerende instantie is de Stichting Nationale Koolstofmarkt. Zo wordt de CO₂-besparing gewaarborgd. De CO₂-certificaten (‘carbon credits’) worden verkocht op PlatformCO₂neutraal.​
DroogleggingDe mate waarin het maaiveld boven het slootpeil ligt.
GLBHet Gemeenschappelijk Landbouw Beleid van de Europese Unie.
KlimaatadaptatieEen manier om de gevolgen van onregelmatige waterbeschikbaarheid (te veel, te weinig) op te vangen door bijvoorbeeld meer water in het systeem en/of bodem vast te houden.
KlimaatmitigatieVoorkomen van uitstoot van broeikasgassen, dan wel zorgen voor de opslag van vrijkomende broeikasgassen (bijvoorbeeld in bomen en planten).
KreekrugKleiige afzettingen die vroeger laag in het landschap lagen. Doordat het omliggende veen gedaald is, liggen de kreekruggen nu juist als hogere delen in het landschap.
KringlooplandbouwKringlooplandbouw zet in op maximale benutting van hulpbronnen en minimale aanvoer ervan. Hulpbronnen zijn bijvoorbeeld nutriënten, gewasbeschermingsmiddelen en krachtvoer.
KRWKaderrichtlijn Water (EU): afspraken over te behalen normen voor waterkwaliteit.
MethaanEen van de broeikasgassen die bijdraagt aan opwarming van de aarde. Methaan komt vrij als veen, maaisel en ander koolstofhoudend materiaal onder zuurstofarme omstandigheden wordt afgebroken. Ook ruwvoer in de pens van de koe bevindt zich in die situatie. Vandaar dat er bij herkauwen methaan vrijkomt.
NeerslagtekortDe verdamping is groter dan de aanvoer van water via de regen. In dat soort gevallen moet water van elders worden aangevoerd om het grondwater voldoende hoog te houden. In het geval van Midden-Delfland komt dat water uit het Brielse Meer.
OnderbemalingExtra bemaling om drooglegging op het perceel te verbeteren.
PeilindexatieIn het peilbeheer de bodemdaling volgen: dus als de bodem 5 cm daalt, wordt het slootpeil ook 5 cm verlaagd.
POPHet plattelandsontwikkelingsprogramma: een Europees subsidieprogramma voor het ontwikkelen, verduurzamen en innoveren van de agrarische sector.
VeenoxidatieHet proces waarbij veengrond dat aan de lucht is blootgesteld gaat verteren. Dat geldt voor de gehele bodem die boven het grondwater ligt.
VerziltingEen toenemend zoutgehalte in de bodem.
Water Infiltratie Systemen (WIS)Drainagesystemen waarbij door waterdruk aan te brengen ervoor wordt gezorgd dat de drainagebuizen goed gevuld blijven met water.
WegzijgingEen neerwaartse stroming van grondwater.

Deze site is ontwikkeld in samenwerking tussen LTO Noord afdeling Delflands Groen, de Gemeente Midden-Delfland (ook namens de Landschapstafel voor het Bijzonder Provinciaal Landschap van Midden-Delfland), het Hoogheemraadschap van Delfland en de Provincie Zuid-Holland. Ook is de werkgroep Erfgoed van de gemeente Midden-Delfland betrokken geweest. CLM Onderzoek & Advies BV heeft de teksten en het ontwerp opgesteld. 

Deze website is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage vanuit het Rijk op basis van het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie.

Foto header: Kees Hummel
Foto’s en illustraties zonder bronvermelding: CLM Onderzoek en Advies
Overige foto’s: zie onderschriften

Copyright © 2025 Bodemdaling Delfland | Uitgevoerd door CLM Onderzoek en Advies